
ks. dr Lucjan Bielas – UP JPII
05/07/2020
ks. dr Lucjan Bielas – UP JPII
12/07/2020Toksyczny człowiek
Nie da się ukryć faktu, że w procesie przemiany świata najistotniejszym „elementem”, który nota bene znacząco wyróżnia się spośród innych bytów świata stworzonego, jest człowiek. Każdy człowiek jest inny. Różni nas nie tylko kolor skóry, oczu; płeć, budowa ciała; wzrost czy swoista „fizyczna wyjątkowość”, ale także wrażliwość w postrzeganiu świata oraz podejściu do drugiego człowieka; sposób w jaki przyjmujemy pochwały oraz krytykę; to z jakim zaangażowaniem podejmujemy swoje obowiązki; ile serca i poświęcenia wkładamy w rozwój osobisty oraz udoskonalenie własnych lub cudzych talentów, wnosząc tym samym w konkretne przestrzenie życia ludzkiego miłość bądź jad zawiści lub niezgody.
Nie da się więc ukryć, że taki jest świat, jacy są ludzie. Stąd właśnie obraz świata malowany jest przez miliony niepowtarzalnych osobowości, które niczym poszczególne elementy mozaiki ukazują perspektywę jego rzeczywistości. Warto się zastanowić, dlaczego tak często do naszych uszu docierają słowa typu: „jaki ten świat jest chory”, „ile niesprawiedliwości dzieje się na naszych oczach”, „skąd się bierze tyle zła i nienawiści?” lub „świat/życie jest do bani”…, itp. Nie możemy winić świata bądź praw natury za decyzje czy konkretne postępowanie poszczególnych osób. W wymiarze globalnym każdy z nas – w jakiejś mierze oczywiście – jest odpowiedzialny również za budowę świata, który z kolei wyglądał by zupełnie inaczej i o wiele przyjaźniej, gdyby ludzie byli do siebie nastawieni życzliwie i bardziej empatycznie. Niestety coraz częściej albo całkowicie zamykamy się w „swoim świecie”, albo w myśl sentencji homo hominis lupus est – stajemy się dla siebie jak wilki, które ciągle żrą się między sobą.
Być może żyjemy wśród takich „toksycznych ludzi”, dlatego dobrze było by umieć ich rozpoznać, aby właściwie kształtować relacje z nimi. Jeśli się tego nie nauczymy, to możemy doświadczyć z ich strony wielu przykrości, które będą skutkiem zatruwania naszego życia – o wiele gorszym niż szambo w Wiśle. Istotnymi cechami toksycznego człowieka są:
- Negatywne nastawienie. Takie osoby zawsze są „na nie” przy czym namiętnie oceniają innych i swoimi sarkazmami, wystają energię z otoczenia. Inni są przez nich traktowani jako obiekt plotek i drwin. Nie mają na tyle empatii, by traktować innych jako równych sobie..
- Czas. Dla takich osób liczy się ich własne życie, a nie cudze. Do tego stopnia, że są w stanie wykorzystać drugiego „do cna”.
- Słuchanie i mówienie. Zasadniczo tacy ludzie nie potrafią słuchać. Może warto rozważyć czy w grupie moich przyjaciół lub znajomych nie ma takich osób, które ciągle gadają przez co nie dają mi możliwości swobodnego wypowiedzenia się.
- Kłamstwa. Czym innym jest jakieś niewinne kłamstwo, a zupełnie inna ciężkość jest wtedy kiedy na kłamstwie opieramy relację z drugim człowiekiem. Niestety zbyt wielu małżonków przekonało się o tym po ślubie.
- Krytyka i kontrola. Poza kłamaniem, toksyczni ludzie także otwarcie Cię krytykują i chcą kontrolować. Często ta kontrola dotyczy Twojego życia i decyzji, które podejmujesz. A gdy jakaś decyzja im się nie spodoba, nie omieszkają Cię za to jawnie skrytykować.
- Dramaty. Wszyscy czasem dramatyzujemy, ale ludzie, którzy przejawiają toksyczne zachowania, dramaty idą za nimi wszędzie, gdzie tylko się pojawią. Toksyczne osoby są napędzani przez dramaty, bo żywią się negatywnymi emocjami/myślami/zachowaniami. Z kolei ich nieumiejętność kontrolowania emocji, tylko pogłębia problem.
- Być ofiarą. Poza dramatyzowaniem i całą tą negatywną energią w życiu toksycznych ludzi, nigdy nie biorą oni odpowiedzialności za swoje zachowania i grają rolę wiecznej ofiary. W wielu przypadkach, obwiniają innych za swoje problemy.
- Racja. Poza innymi niezdrowymi cechami, toksyczni ludzie mają olbrzymią potrzebę do posiadania racji. To pokazuje ich upartość i arogancję. Tym próbują coś udowadniać innym.
- Uniki. Mimo tego, że toksyczne osoby jawią się jako osoby raczej agresywne i arogancje, są również bardzo unikający, co oznacza, że często nie odpowiadają na pytania, na które nie chcą. Żyją dawaną im uwagą i dramatami, ale gdy chcesz o tym porozmawiać natychmiast zmieniają temat.
- Rozmawiają z Tobą tylko, kiedy czegoś od Ciebie potrzebują. Tacy ludzie często zwracają się do Ciebie po pomoc, lub radę. Ale gdy Ty zwrócisz się do niej o wsparcie, nie znajdujesz go. A problem, z którego się jej zwierzyłaś posłużył jako pożywka i stał się najlepszą plotką w środowisku
- Manipulują Tobą. Manipulacja to emocjonalne nadużycie wobec drugiej osoby. Przykład? Może taki najprostszy z możliwych: powołujesz się na słowa toksycznego człowieka, a on prosto w twarz mówi Ci, że nigdy nic takiego nie powiedział, albo nie zrobił. Sytuacja może wydawać się komiczna, jeśli inni wiedzą jaka jest prawda i zdają sobie sprawę z kłamstwa i nieuczciwej gry prowadzonej przez drugą osobę, ale co jeśli Twoja wersja wydarzeń nie może być potwierdzona przez żadnego ze świadków?
- Balansują pomiędzy skrajnymi emocjami. Mogą na Ciebie krzyczeć i Cię obrażać, ale kiedy zignorujesz ich bezpodstawny atak, prawdopodobnie zastawią na Ciebie pułapkę, momentalnie zmieniając swoje nastawienie wobec Ciebie i kierując w Twoją stronę pseudo pochwały i wsparcie. Zazwyczaj to „ocieplenie” stosunków jest bardzo krótkotrwałe i toksyczni szybko wracają do tego, co lubią najbardziej, a więc nieuzasadnionej krytyki.