Kameduli w Rytwianach

Erem Kamedułów w Rytwianach

zabytek sztuki uświęcony modlitwą

„W początkach XVII w. na ziemie Rzeczypospolitej Obojga Narodów sprowadzono kamedułów z Kongregacji Góry Koronnej. Pierwszy erem został ufundowany w 1605 r. w Krakowie – Mons Argentinus. Kolejne powstały: w Rytwianach – Silva Aurea w 1624 r., Warszawie – Mons Regius w 1641 r., Bieniszewie – Eremus ss. Quinque martyrum w 1663 r., Pożajściu koło Kowna – Mons Pacis w 1662 r. oraz Wigrach – Insula Vigrensis w 1667 r. (…) Aktualnie czynne eremy to są: na krakowskich Bielanach i w Bieniszewie, kontynuujące tradycje monastyczne zakonu, których fundamentem jest samotność z Panem i modlitw

Specyfika życia duchowego kamedułów najpełniej przejawia się w nieustającej modlitwie – Laudis Perennis. Jest to odpowiedź na Jezusowe wezwanie, które w szczególny sposób podjęły wspólnoty zakonne. W Regule św. Benedykta z Nursji (480 – ok. 543) modlitwa została złączona z pracą. Dzień mnicha został podzielony między modlitwę we wspólnocie, indywidualną a pracę. Uregulowana prawodawstwem zakonnym Służba Boża przyjmowała w poszczególnych wspólnotach różne formy. U kamedułów fundamentem Laudis Perennis jest Eucharystia i Officium Divinym. Na przestrzeni wieków wypełniała je modlitwa brewiarzowa w chórze, składająca się z: jutrzni, laudesów, prymy, tercji, seksty, nony i nieszporów oraz komplety. Uzupełniały ją oficja ku czci Najświętszej Maryi Panny, św. Benedykta, św. Romualda oraz za zmarłych. Tak w przeszłości jak i dzisiaj wyznaczają one liturgiczny rytm życia wspólnoty” – ks. dr hab. Tomasz Moskal, prof. KUL, „Erem Kamedułów w Rytwianach 1617 – 2017. Zabytek sztuki uświęcony modlitwą”, str. 7 Silva Aurea w Rytwianach 1617 – 2017. Studia z dziejów kościoła i eremu, wyd. 2021

Pustelnia Złotego Lasu powstała w latach 1617-1637. Fundatorem był Jan Magnus Tęczyński, wojewoda krakowski oraz jego brat Gabriel, wojewoda lubelski. Kamień węgielny został poświęcony
1 maja 1624 roku, a 27 września 1637 roku świątynia była konsekrowana, nadano jej tytuł Zwiastowania NMP, natomiast całe założenie otrzymało nazwę Eremus Silve Aurea – Pustelnia Złotego Lasu. Klasztor funkcjonował do roku 1819, wówczas zaborcze władze carskie dokonały kasaty klasztoru. Biali mnisi po ponad 200 latach obecności opuścili rytwiańską Pustelnię i udali się do innych eremów.

W roku 1935 r. powstał Kościół parafialny i funkcjonował do 2002 roku, kiedy to biskup Wacław Świerzawski erygował Kościół Rektoralny powołując na stanowisko rektora ks. Wiesława Kowalewskiego. W 2018 roku pokamedulski zespół klasztorny Pustelnia Złotego Lasu, został wpisany na listę pomników historii. Obecnie obiekt funkcjonuje jako współczesna pustelnia z propozycją odciągnięcia współczesnego człowieka od zgiełku świata i wskazania mu starej drogi poprzez milczenie, samotność i modlitwę, którą już w X wieku wyznaczył swoim białym braciom św. Romuald, założyciel zakonu kamedułów. Ta droga choć trudna i nie dla wszystkich zrozumiała pozwala na oczyszczenie umysłu i ducha poprzez zatopienie się w kontemplacji.

Od 20 lat w rytwiańskiej Pustelni trwają prace konserwatorskie przywracające dawne funkcje pustelni, aby napełniła się współczesnymi eremitami, uciekającymi choć na chwilę od świata. Pustelnia – pootwierana dla pogubionych, współczesnych braci i sióstr, ma do zaoferowania to samo, co przed wiekami kamedułom: piękno i ciszę wśród kojącej natury klasztornego ogrodu i rozległych przyjaznych lasów, po to by:

„Odejść od świata – zanurzyć się w Bogu

a potem znowu być tutaj z powrotem

aby powiedzieć – Już widzę odwrotnie

to co nieważne takie ważne teraz

(…)

Odejść od świata – zanurzyć się w Bogu

I znowu potem powrócić na ziemię

(J. Twardowski „Powrót”)

Dojazd

Zobacz, jak do nas dojechać

Pustelnia Złotego Lasu zlokalizowana jest 3 km na wschód od miejscowości gminnej Rytwiany, w powiecie staszowskim (woj. świętokrzyskie). Rytwiany leżą w ciągu drogi wojewódzkiej 764 w odległości ok. 5 km od Staszowa i 14 km od Połańca.